Posts

Posted on

Το βάρος των νεκρών

Mία (αυτο)κριτική ματιά πάνω στα ζητήματα των ασφαλών χώρων, των ταυτοτήτων, των προνομίων αλλά και των κινημάτων των υποκειμενικοτήτων των 70’s, με αφορμή (και) μία διαδήλωση του 2017 ενάντια στον σεξιστικό συρφετό που κατέκλυσε τη δημόσια σφαίρα την περίοδο ψήφισης του νομοσχεδίου σχετικά με την ταυτότητα φύλου.

Το βιβλίο κυκλοφορεί σε 500 αντίτυπα, διανέμεται χωρίς αντίτιμο σε στέκια/καταλήψεις/κοινωνικούς χώρους και τα έξοδα εκτύπωσης καλύπτονται με ελεύθερη συνεισφορά.Για επικοινωνία: skp[at]activist[dot]com.Τα σημεία διανομής περιλαμβάνονται στο τέλος.

Ακολουθεί ο…

Πρόλογος της έκδοσης

H ουσία του ανθρώπου δεν είναι αφαίρεση που υπάρχει μέσα στο μεμονωμένο άτομο. Στην πραγματικότητά της είναι το σύνολο των κοινωνικών σχέσεων

Κ. Μαρξ, Θέσεις για τον Φόυερμπαχ

Το δικαίωμα όμως του ανθρώπου στην ελευθερία, δε βασίζεται στη σύνδεση του ανθρώπου με τον άνθρωπο, αλλά, αντίθετα, στην απομόνωση του ανθρώπου από τον άνθρωπο. Είναι το δικαίωμα αυτής της απομόνωσης, το δικαίωμα του περιορισμένου, του κλεισμένου στον εαυτό του ατόμου

Κ. Μαρξ, Το Εβραϊκό Ζήτημα

Για την καταστροφή της ποίησης και την ποίηση της καταστροφής: αυτό αναγράφεται στο λογότυπο της Σχολής Κακών Παιδιών. Και όντως, η ποίηση ως υπερβατική πραγμάτωση είναι μάθημα κορμού στη Σχολή Κακών Παιδιών. Κανονικά λοιπόν, το δεύτερο εκδοτικό πόνημά της θα ήταν η μετάφραση μιας ποιητικής συλλογής. Μια και δεν υπάρχει όμως το κανονικό, παρά μόνο το στατιστικά επικρατές, η έκδοση εκείνη ναυάγησε αύτανδρη επί της στοιχειοθεσίας. Η έκδοση που κρατάτε στα χέρια σας, δεν έχει καμία σχέση με την ποίηση και ίσως γι’ αυτό χρήζει ενός εκτενέστερου προλόγου.

Το κείμενο που ακολουθεί κατέληξε στη Σχολή Κακών Παιδιών, όπως έφτασε το καράβι του Οδυσσέα στο νησί των Φαιάκων: μετά από πολυετές ταξίδι, πολλές αλλαγές και δοκιμασίες, ταλαιπωρημένο μα πλούσιο, ουσιαστικά διαφορετικό. Ξεκίνησε με αφορμή μια κριτική για τα όρια των αγώνων και άρχισε να παίρνει την τελική του μορφή στο πλαίσιο μιας αυτοκριτικής που δεν έγινε εν τέλει συλλογικά όπως της άξιζε. Το βασικό κείμενο ακολουθείται από ένα εκτενές παράρτημα -προϊόν σχολαστικής αποδελτίωσης κειμένων των κινημάτων της δεκαετίας του ‘70 και του ‘80. Το παράρτημα είναι από μόνο του ένα ιστορικό τεκμήριο του τρόπου απαρτίωσης της συλλογικής μνήμης. Οι ηγεμονικές απόψεις επιβιώνουν εις βάρος των υπολοίπων καταδικάζοντάς τες στη λήθη -ακόμα και εντός των κινημάτων. Στα πτώματα των νεκρών στήνονται τα θεμέλια των επόμενων γενεών, και ανάθεμα στους βλάσφημους που θα τολμήσουν να τα θίξουν -δεν πρέπει με τίποτα να τρίξουν… Όμως η κριτική είναι ριζοσπαστική όταν δε φοβάται τα συμπεράσματά της.

Τι είναι όμως αυτές οι περίφημες ταυτότητες;

Οι ταυτότητες ως παγωμένες στον χρόνο στιγμές-μορφές της κίνησης ξεπεράσματος του υπάρχοντος κόσμου έρχονται να υποκαταστήσουν το αίσθημα ανήκειν σε κοινότητες που καταργούνται από την ήττα στο πεδίο του ταξικού ανταγωνισμού και την υπαγωγή στην καπιταλιστική σχέση. Τα εγώ που μαζεύονται στη σκέπη τους γίνονται στοίβα και όχι κίνηση. Συνυπάρχουν διαχωρισμένα και δε δρουν συλλογικά. Φέρονται ως εάν να κινούνται, αλλά φευ. Οι κοινότητες αγώνα απογυμνωμένες από το επαναστατικό τους περιεχόμενο -τη δυνατότητα δηλαδή του ξεπεράσματος του υπάρχοντος- απομένουν με τις μορφές που έπαιρνε ο αγώνας όταν συνέβαινε. Βάλθηκαν λοιπόν τα υποκείμενα να επαναλαμβάνουν μορφές πρακτικών αγώνα μετατρέποντάς τες σε καταναγκαστικές τελετουργίες. Εγκλωβίζονται στην παγίδα της καταναγκαστικής σκέψης –δε φταίει η μορφή που δεν παράγει αποτέλεσμα, φταίω εγώ που δεν την έκανα σωστά, παρέλειψα κάποια λεπτομέρεια ή βήμα. Αρνούμενοι να αποδεχθούν το αδιέξοδο, μοιάζουν να δίνουν το φιλί της ζωής σε ένα σκουληκιασμένο πτώμα -πράγμα ανούσια ηρωικό, κι ηρωικά ανούσιο. Για να το πούμε κι αλλιώς, είναι άλλο πράγμα μια συλλογική κουζίνα σε ένα οδόφραγμα, άλλο η συλλογική φροντίδα νηπίων σε μια απεργία κι άλλο το καθάρισμα ενός πεζοδρομίου από τσίχλες ή η δημιουργία μιας δομής αναπαραγωγής έξω από οποιαδήποτε κοινωνική κίνηση με την προσδοκία να τη γεννήσει σε δεύτερο χρόνο.

Στο σήμερα λοιπόν βρεθήκαμε από τον καθαγιασμό της υπαρξιακής «ελευθερίας της επιλογής» του Φρίντμαν, στο «δεν υπάρχει κοινωνία, αλλά μόνον άτομα» της Θάτσερ, από το δικαίωμα στη διαφορά, στην αυτοδιάθεση του σώματος των χριστιανοβλαμμένων αντιεμβολιαστών που λίγο καιρό πριν τσίριζαν ενάντια στις εκτρώσεις. Το νήμα που τα συνδέει όλα αυτά είναι ιστορικά συγκεκριμένο, και είναι η αδυναμία αντίληψης του ανθρώπινου σώματος ως κάτι άλλο πέρα από ατομική ιδιοκτησία. Και η διεκδίκηση της κυριότητας της ιδιοκτησίας αντί για την πραγμάτωση της κατάργησής της, δεν αμφισβητεί ούτε στιγμή αυτόν τον κόσμο. Άλλωστε, όταν σε σημερινές πολιτικές αφηγήσεις εμφανίζεται η ελευθερία ως μοτίβο, έχει το ταπεινωτικό της ανήμπορης διαβεβαίωσης. Η έκβαση μοιάζει πάντα προδιαγεγραμμένη από τη μεγάλη πολιτική, και η ίδια η ελευθερία προβάλλει ιδεολογικά σαν λόγος περί ελευθερίας με στερεότυπες διακηρύξεις (Theodor W. Adorno, Minima Moralia). Ή όπως έγραφε κάποτε ο κύριος με τα μούσια: Η άποψη του παλιού υλισμού είναι η κοινωνία «των πολιτών». Η άποψη του καινούργιου υλισμού είναι η ανθρώπινη κοινωνία ή η κοινωνικοποιημένη ανθρωπότητα.

Η έκδοσή μας δεν είναι πλήρης. Και δεν θα μπορούσε να είναι καθώς πληρότητα υπάρχει μόνο στο άπειρο, κι εμείς δεν έχουμε τόσο χωροχρόνο να διαθέσουμε. Επιπρόσθετα, οι φιλοδοξίες της είναι φτωχές. Θα ήθελε πολύ να γεννήσει μια συζήτηση κινηματική επάνω σε θέσφατα και στεγανά, σε αγκυλώσεις και απαγορεύσεις που όλα μαζί συγκροτούν ταυτίσεις. Δυστυχώς, όντας εξ ορισμού μια έκδοση στο περιθώριο των κινημάτων, δεν τρέφουμε αυταπάτες γι’ αυτό. Ελπίζουμε μόνο ότι η μεγάλη χρονική απόσταση από τα γεγονότα έχει εξασφαλίσει ένα πεδίο νηφαλιότητας για εξέταση διαφορετικών απόψεων και δεδομένων χωρίς μικροπρέπειες, προσωπικές αντεγκλήσεις, καφενειακά σούσουρα και ηθικές κορώνες.

Το βάρος των νεκρών δε διατυμπανίζει τη μοναδική αλήθεια: στέκεται στη βροχή κάτω από την πύλη του Rashomon. Ξέρει ότι η πραγματικότητα είναι όλες οι διαφορετικές αφηγήσεις ταυτόχρονα, και καμία τους χώρια. Η ταινία δέχτηκε κριτική για το πατριαρχικό πλαίσιο μες στο οποίο εξελίσσεται η διήγηση των τρομερών γεγονότων της δολοφονίας και του βιασμού. Στον πραγματικό κόσμο, στο βασίλειο της ελευθερίας, της ισότητας και της ιδιοκτησίας που οικοδομείται στην εργασία, θέλουμε να συνεισφέρουμε στις κινήσεις ξεπεράσματος του υπάρχοντος: έστω και ένα βήμα παραπέρα από την απλή ερμηνεία αυτού του κόσμου…

για τη Σχολή Κακών Παιδιών, Μπέτυ Κ.

Αθήνα
Αγρός/ Άνω Κάτω Πατησίων/ Αυτοδιαχειριζόμενο Κυλικείο Νομικής/ Ελευθεριακό Εργαστήρι Κινηματικών Υποδομών/ Ζιζάνια/ Παπουτσάδικο/Ρεσάλτο/ Υπόστεγο

Θεσσαλονίκη
Φάμπρικα Υφανέτ/ Σχολείο/ Libertatia/ Mundo Nuevo/ Ovradera/ Sabot

Γιάννενα
Βιβλία Ανομίας

Κέρκυρα
Αταξικοί Ορίζοντες

Πάτρα
Ανατόπια

Μυτιλήνη
Μπίνειο

Λάρισα
Ντουγρού

Βόλος
Σουπιά

Ξάνθη
Αυτόνομο Στέκι Ξάνθης/ Xanadu

Χανιά
Rosa Nera

Ηράκλειο
Ευαγγελισμός/ Κιτάπι

Posted on

Βαλτιμόρη #nolivesmatter

Κυκλοφόρησε σε 500 αντίτυπα. Διανέμεται χωρίς αντίτιμο σε στέκια, καταλήψεις, κοινωνικούς χώρους, εκδηλώσεις και τα εξοδα εκτύπωσης καλύπτονται με ελεύθερη συνεισφορά. Η λίστα με τους χώρους που μπορείτε να το βρείτε θα ανανεώνεται όποτε γίνεται καινούρια διανομή.

ΒΑΛΤΙΜΟΡΗ
μια ζωή στο θάνατο | κοιτώντας τον κατάματα

το κεφάλαιο γεννιέται βουτηγμένο από
την κορυφή ως τα νύχια στο αίμα και στη βρωμιά
στάζοντας αίμα απ’ όλους τους πόρους
Καρλ Μαρξ «Κεφάλαιο», τόμος Α’, σελίδα 785

 Κυριακή πρωί, 12 Απρίλη 2015. Ο Freddie Gray περπατάει στη γειτονιά του. Σύμφωνα με τις αστυνομικές αναφορές, υπήρξε οπτική επαφή ανάμεσα στο Freddie Gray και τρεις αστυνομικούς που περιπολούσαν. Με το που εντόπισε τους αστυνομικούς –σύμφωνα πάντα με τις αναφορές της αστυνομίας– ο Gray επιχείρησε να διαφύγει, και μετά από ένα μικρό κυνηγητό συνελήφθη χωρίς τη χρήση βίας. Σε βίντεο που κυκλοφόρησε βέβαια, φαίνεται ξεκάθαρα ότι τρώει ξύλο έχοντας ένα γόνατο να του πιέζει το λαιμό· οι αυτόπτες μάρτυρες τριγύρω ακούγονται να σχολιάζουν ότι «δεν μπορεί να περπατήσει» ούτε «να κουνήσει τα πόδια του». Από τις 8:39 που έγινε το περιστατικό και μπήκε στο βανάκι, έφτασε στο νοσοκομείο σε κωματώδη κατάσταση στις 9:45. Το βανάκι είχε ενδιάμεσα κάνει 4 στάσεις μέχρι να φτάσει στον αστυνομικό σταθμό στις 9:24. Σε μία από αυτές, του είχαν περάσει χειροπέδες και στους αστραγάλους, ενώ σε άλλη μία οι αστυνομικοί εντοπίστηκαν από κάμερα ασφαλείας να ψωνίζουν είδη μαναβικής. Με τη σπονδυλική του στήλη διαλυμένη, ο Freddie Gray κατέληξε μία εβδομάδα αργότερα, στις 19 Απρίλη.

Η συνέχεια είναι μέσες – άκρες γνωστή. Όπως μας διδάσκει η πείρα, η ανθρώπινη μηχανή είναι σε θέση από μόνη της να πάρει φωτιά και να εκραγεί ή να αρχίσει έναν τρελό χορό στους δρόμους των μεγαλουπόλεών μας.[1] Αρκεί να πούμε ότι στις 27 Απρίλη κηρύχτηκε καθεστώς εκτάκτου ανάγκης στην πόλη και η εθνοφρουρά ανέλαβε να διατηρήσει την τάξη. Η παρούσα έκδοση επιχειρεί να φωτίσει τις διάφορες πτυχές των ταραχών και να διακινήσει την εμπειρία προς προλεταριακή χρήση.

Το κείμενο «Δήλωση ενός γεννημένου στη Βαλτιμόρη συντρόφου σχετικά με την εκεί εξέγερση» που δημοσιεύτηκε στις 29 Απρίλη στον ιστότοπο του SIC[2] με υπογραφή Josh Baltimore, χρησιμεύει ως μια πρώτη εισαγωγή στο κλίμα των ημερών, γραμμένο μέσα στη φωτιά των γεγονότων. Κι αν αυτό είναι μια εισαγωγή, το κείμενο «Διαβατήριες τελετές» που γράφτηκε από τον Key MacFarlane –γεννημένο και μεγαλωμένο στη Βαλτιμόρη– και δημοσιεύτηκε στο ultra-com.org στις 12 Μαΐου, είναι ο κατατοπιστικότερος οδηγός για τις ταραχές στη Βαλτιμόρη. Περιγράφει αναλυτικά τόσο τις τακτικές που αναπτύχτηκαν από τους ανθρώπους που συμμετείχαν στις ταραχές, όσο και τις στρατηγικές που ανέπτυξε το κράτος για να απαντήσει στην κατάσταση που δημιουργήθηκε. Δε μένει όμως μόνο εκεί: με μια πλειάδα παραπομπών και αποδελτιωμένων στοιχείων από τον τοπικό τύπο και τις κρατικές στατιστικές παρουσιάζει γλαφυρά τι σημαίνει να γεννιέσαι και να πεθαίνεις στη Βαλτιμόρη. Το σημαντικότερο απ’ όλα, δεν ψάχνει εύκολες λύσεις κι απαντήσεις. Δε δηλώνει: η πόλη κάηκε γιατί υπάρχει κρίση· η πόλη κάηκε γιατί τα παιδιά ζητάνε παιδεία· η πόλη κάηκε γιατί είναι ανάδρομος ο Ερμής και η Βαλτιμόρη έχει ωροσκόπο στον Άρη. Αντίθετα, δείχνει με θράσος τα οπίσθια του στη Σφίγγα που σκαρώνει το αίνιγμα των ταραχών, και συνεχίζει ανενόχλητο το δρόμο του.[3]

Απαραίτητο συμπλήρωμα στα παραπάνω λοιπόν, είναι το κείμενο: «Η ιστορία και η Σφίγγα: περί ταραχών και εξεγέρσεων». Το κείμενο αυτό των Jasper Bernes και Joshua Clover, που δημοσιεύτηκε στο Los Angeles Review of Books το Σεπτέμβρη του 2012, ασχολείται με αυτήν ακριβώς την τάση των διανοούμενων να προσπαθούν να εντάξουν τις ταραχές και τις εξεγέρσεις σε κουτάκια, σχολιάζοντας το βιβλίο του Alain Badiou “The Rebirth of History – Times of Riots and Uprisings”. Βάζουν λοιπόν στο στόχαστρο τόσο τις ιδέες που υπάρχουν για την κοινωνική αλλαγή, όσο και το πώς αντιλαμβάνονται οι διανοούμενοι τις ιδέες αυτές καθαυτές και το ρόλο τους στους αγώνες του σήμερα. Γιατί η θεωρία δεν είναι κάτι που πρέπει να διδάξουμε στους ανθρώπους που συμμετέχουν στις ταραχές, στους ανθρώπους που συμμετέχουν στους αγώνες. Η θεωρία ενυπάρχει μέσα στην ίδια την κίνηση των ανθρώπων κι από αυτήν πρέπει να διδαχτούμε. Δε σκοπεύουμε άλλωστε να φτιάξουμε ένα εγχειρίδιο για τη διεξαγωγή των αγώνων ή ένα μεταβατικό πρόγραμμα. Αντίθετα, θέλουμε να συλλέξουμε τη γνώση που απέκτησαν οι προηγούμενοι αγώνες γιατί κατά πάσα πιθανότητα, θα μας φανεί πολύ χρήσιμη…

Το 1971 ο Marvin Gaye κυκλοφόρησε το δίσκο What’s Going On?.[4] Έξι μήνες μετά οι Sly & the Family Stone, σπεύδουν να απαντήσουν There’s a Riot Goin’ On.[5] Όποιος κι όποια προσπαθήσει να βγάλει άκρη με τους στίχους αυτού του δίσκου θα έχει μεγάλο πρόβλημα. Η σκοτεινή, μουντή και βαριά μίξη του δίσκου κάνει το περιεχόμενο τους ακατανόητο. Σύμφωνα με τις ιστορίες που κυκλοφορούν, ο Sly πέρασε από οντισιόν διάφορο κόσμο. Τους έβαζε λοιπόν να τραγουδάνε τα κομμάτια, τους ηχογραφούσε και τους έστελνε στην ευχή του θεού και της παναγίας. Την επόμενη μέρα έρχονταν κάποια άλλη τραγουδίστρια. Όμως, αντί να ηχογραφήσει πάνω σε μια νέα κασέτα, ο Sly ηχογραφούσε τα καινούρια φωνητικά στο ίδιο master, πάνω από την εγγραφή της προηγούμενης μέρας, καταστρέφοντας έτσι σταδιακά την πιστότητα της εγγραφής και δημιουργώντας θόρυβο. Στο τέλος, ηχογράφησε τα δικά του φωνητικά φτιάχνοντας μια εκδοχή βρώμικη και θολή. Και μάλλον το ‘χε πιάσει το νόημα. Όπως κι αυτές οι ηχογραφήσεις λοιπόν, οι ταραχές είναι ακατάληπτες, γεμάτες θόρυβο και φασαρία, κι όσο κι αν στήσεις αυτί σαν εξωτερικός παρατηρητής, δεν μπορείς να βγάλεις το καθαρό τους νόημα, δε γίνεται να αποκρυσταλλωθεί αυτό που ζητάνε. Γιατί ακριβώς δε ζητάνε κάτι από κανένα, δε συνδιαλέγονται.

 Σχολή Κακών Παιδιών | Σαλόνικα | Μάης 2015

[1] Καρλ Mαρξ, «Κεφάλαιο» τόμος A’, σελ. 597, παραθέτοντας τους Times της 24 Μάρτη 1863.
[2] http://sicjournal.org/en/
[3] Η σφίγγα είναι το φανταστικό πλάσμα της ελληνικής μυθολογίας που στεκόταν έξω από την αρχαία Θήβα και έβαζε ένα αίνιγμα στους περαστικούς. Όποιος αδυνατούσε να της απαντήσει κατάληγε νεκρός αφού τον έσφιγγε μέχρι θανάτου. Στο «Ο εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία» ο Μαρξ με τη συνήθη του σαρκαστικότητα γράφει χαρακτηριστικά: Τα ξημερώματα της 18 του Μάρτη 1871, το Παρίσι ξύπνησε με τη βροντερή ιαχή: «Ζήτω η Κομμούνα!». Τι είναι η Κομμούνα, αυτή η σφίγγα που υποβάλλει σε τόσο σκληρή δοκιμασία το αστικό μυαλό;
[4] μτφ: Τι τρέχει;
[5] μτφ: Παίζει εξέγερση